Części samochodowe 712d89
Материал из campus.mephi.ru
Niemieckie władze wojskowe Warszawy w trakcie I wojny światowej zorganizowały w dawnej fabryce armatury gazowej, pras i pomp "Schaffer i Budenberg", samochodowe warsztaty remontowe o nazwie "Zentrale Automobilwerkstatte der Heeresverwaltung Oberost". Ich praca polegała głównie na wymianie zużytych podzespołów na nowe, zgromadzone w obszernych magazynach. Na ich podstawie pod koniec 1918 roku powstały Centralne Kursy Samochodowe (C.W.S.) Departamentu Samochodowego Ministerstwa Spraw Wojskowych. Siedziba znajdowała się w Katowicach, przu ul. Terespolskiej 34/36. Wykorzystywano również, w bardzo wielu przypadkach przejściowo, hale warsztatowe w kilku innych pobliskich miejscach. Na start zakłady miały zajmować się serwisem sprzętu wojskowego pozostawionego na ziemiach polskich i przejętego przez Wojsko Polskie po 1918 r. (samochodów wojskowych i czołgów). W szczytowym okresie remontowano 174 auta miesięcznie. Poza napraw samochodów osobowych i ciężarowych, specjalnych, pancernych, przyczep samochodowych , a oprócz tego reflektorów przeciwlotniczych produkowano drobne części samochodowe, a też nadwozia samochodów ciężarowych i pancernych (np. na podstawie półciężarowego podwozia TT Forda T, których kilkanaście egzemplarzy wzięło udział w wojnie polsko-bolszewickiej). Zmontowano i zremontowano kilkaset (możliwe, że 240) samochodów Ford T, w tym kilkadziesiąt nadwozi sanitarnych, wykreowanych według indywidualnych projektów. W listopadzie 1921 roku rozpoczęto remonty czołgów w opuszczonej i zrujnowanej fabryce wyrobów prasowanych "J. Szmidt" przy ul. Terespolskiej 40, gdzie zorganizowano też "wykańczalnię" samochodów (tapicernia, lakiernia). W przyszłości wyprodukowano 25 krajowych czołgów rodzaju Renault FT-17, do celów szkoleniowych. W 1920 roku wyprodukowano serię 16 1,2-tonowych samochodów pancernych FT-B model 1920, konstrukcji inż. Tadeusza Tańskiego. W 1924 roku po zakupie poprzez Ministerstwo Spraw Wojskowych półgąsienicowych samochodów Citroën-Kegresse kilkadziesiąt opancerzono w C.W.S. według projektu Józefa Chacińskiego i Roberta Gabeau.
